Tuesday, October 14, 2014

Ζωή σε ένα «υπέροχο ερείπιο» προσπαθεί να δώσει ο πολιτιστικός σύλλογος «Η ΣΚΙΑΘΟΣ»

Ενα αρχοντικό στολίδι που άντεξε σε πολέμους και σεισμούς και κάηκε από εμπρησμό το 2005 

Με γνωμοδότηση του υπουργείου Πολιτισμού εντάσσεται στα αρχιτεκτονήματα που χρήζουν ειδικής κρατικής προστασίας. Εχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης. Και όμως η οικία Ραγιά, πρώην Ματαρώνα, στη Σκιάθο, που πέρασε στην αιωνιότητα μέσα από τον Παπαδιαμάντη, κινδυνεύει να μείνει ένα ερείπιο, καθώς καμία κίνηση δεν έχει γίνει από την πλευρά της Πολιτείας. 
Η τοπική κοινωνία εκπέμπει το δικό της SOS για το αρχοντικό - ιστορία, το οποίο φιλοξένησε τον Οθωνα και αργότερα Μικρασιάτες πρόσφυγες, γλίτωσε από το ολοκαύτωμα των Γερμανών το 1943, άντεξε αλλεπάλληλους σεισμούς και τελικά κάηκε από εμπρησμό το 2005.
 Σε εκτενές δημοσίευμά του το «Εθνος» φιλοξενεί τις εκκλήσεις της κοινωνίας της Σκιάθου, ώστε η Πολιτεία να στρέψει το ενδιαφέρον της, ύστερα από πρωτοβουλία του δραστήριου πολιτιστικού συλλόγου «Η Σκιάθος» και του προέδρου της Θοδωρή Τζούμα. 
Οι ιδιοκτήτες του, Μαργαρίτα και Θεμιστοκλής Ραγιάς, απόγονοι πέμπτης γενιάς της φημισμένης οικογένειας του εφοπλιστή Ματαρώνα, είχαν ξεκινήσει εργασίες αναστήλωσης με ιδία χρηματοδότηση όταν ξέσπασε η φωτιά. Σχεδόν τα πάντα χάθηκαν μέσα σε ένα βράδυ. Ξυλόγλυπτα ταβάνια, ξύλινα πατώματα με χειροποίητα καρφιά, ανάγλυφος γύψινος διάκοσμος, τοιχογραφίες, ξύλινες πόρτες και περίτεχνες σκάλες, αυθεντικά αρχιτεκτονικά στοιχεία και δείγματα λαϊκής τέχνης που είχαν επιζήσει για περισσότερα από 150 χρόνια, περιγράφει το δημοσίευμα. Σύμφωνα με το υπουργείο το σπίτι «είναι ένα πολύ αξιόλογο δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Ενα διώροφο λιθόκτιστο με πλούσια διακοσμητικά στοιχεία στις όψεις. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το μαρμάρινο θύρωμα που πλαισιώνει την είσοδο, τα γύψινα διακοσμητικά στοιχεία των εξωτερικών τοίχων και η τοξοστοιχία με τους μαρμάρινους κιονίσκους που διαμορφώνεται στη νότια και δυτική πλευρά». 
Ο Νικόλαος Ματαρώνας, επιφανής Σκιαθίτης πλοιοκτήτης και έμπορος, πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου του νησιού (1866-1870) και δωρητής του περίτεχνου επιταφίου της Παναγιάς Λιμνιάς, είχε φέρει για την κατασκευή της οικίας τεχνίτες από τη Ρόδο, την έχτισε με θηραϊκή γη και την κατέστησε σημείο αναφοράς: «Εις τας 8 Σεπτεμβρίου, ώραν 3ην μετά τα μεσάνυκτα, μετά την απόλυσιν του όρθρου, εις την πανήγυριν της Παναγίας της Λιμνιάς, η εξαδέλφη Μαχούλα κι εγώ, ομού κατηρχόμεθα το ολισθηρόν λιθόστρωτον, το αρχόμενον από της μεγάλης οικίας του καπετάν Νικόλα του Ματαρώνα και φθάνον μέχρι της παραθαλασσίας αγοράς», έγραφε ο Παπαδιαμάντης εν έτει 1900 στο διήγημα «Αμαρτίας Φάντασμα». 
«Η αναπαλαίωση έκρυβε εκπλήξεις», λέει συγκινημένος στο «Εθνος» ο κ. Θεμιστοκλής Ραγιάς. «Βρήκαμε το παλαιό σύστημα των σκεπασμένων με κεραμίδια υδρορροών που γέμιζαν τη στέρνα του σπιτιού, τις πολεμίστρες που επόπτευαν τους γύρω δρόμους και την πλατεία, τα ζεστά νεοκλασικά χρώματα, βρήκαμε ότι τα εξωτερικά επιχρίσματα έπρεπε να γίνουν με κουτάλι ώστε να είναι κυματιστά σαν τη θάλασσα. Το σπίτι όπου περάσαμε τα παιδικά μας καλοκαίρια ήταν μια κιβωτός με πορτρέτα των παππούδων μας, με χειρόγραφα συμβόλαια, προικοσύμφωνα, όρους καλλιέργειας και ενοικιαστήρια, ημερολόγια πλοίων, ασφάλιστρα του Loyd’s, με τους τοίχους γεμάτους πίνακες με τα καράβια τους ζωγραφισμένα στη Βενετία ή τη Μασσαλία όπως συνηθιζόταν τότε». 
Οι ίδιος και η αδελφή του επιθυμούν να αποκαταστήσουν το κτίριο, ενώ ενδιαφέρον έχει εκφραστεί και από Σκιαθίτες οι οποίοι το θεωρούν στολίδι για το νησί.

 
Η οικία Ραγιά σήμερα, με εμφανή τα σημάδια από τον εμπρησμό που την κατέστρεψε το 2005 (στην ένθετη: Οικογενειακές διακοπές στη Σκιάθο, στο σπίτι Ραγιά, το 1965)

Πηγή: http://www.taxydromos.gr/

No comments:

Post a Comment